​

Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach (ang. Brief Solution Focused Therapy) należy do jednego z szesnastu współczesnych wiodących systemów psychoterapeutycznych, określanego mianem terapii konstruktywistycznych, zyskującego w ostatnich latach coraz większą popularność i uznanie (J. O. Prochaska, J. C. Norcross, 2006).

Podejście Skoncentrowane na Rozwiązaniach (ang. Solution Focused Approach) to nie tylko specyficzny model terapii. Liczne przykłady aplikacji tego podejścia odnajdujemy m.in.          w obszarze ochrony zdrowia psychicznego, wychowania, edukacji (ang. Solution Focused Education), zarządzania zasobami ludzkimi w biznesie, czy praktyce pracy socjalnej, resocjalizacji, itp. Ponadto model ten znajduje zastosowania zarówno w pracy z pojedynczymi osobami, jak i grupami. W kontekście terapeutycznym podejście to sprawdza się w pracy z klientami doświadczającymi różnych problemów, np. przemocy, depresji, uzależnień, zaburzeń odżywiania, konfliktów małżeńskich, itp.

Specyfika TSR określa sposób postrzegania zarówno samego człowieka, natury jego problemów, możliwości zmiany oraz najbardziej użytecznych form pomagania ludziom w jej osiągnięciu. Sposób, który możemy określić jako podejście radykalne, oparte o ideę konwersacji, zakładające możliwość skutecznej pracy nad zmianą bez potrzeby zgłębiania, czy szczegółowej analizy natury problemów, których doświadczają klienci. Idea ta bazuje na dwóch źródłach: znaczeniu przypisywanemu budowaniu obrazu rozwiązań, które są domeną tzw. preferowanej przyszłości klienta oraz przekonaniu, że klienci posiadają wystarczające zasoby, aby obraz ten zmaterializować w swojej przyszłości, czyli osiągnąć zakładane cele.

​

​

​

​

 

 

 

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

Podstawowe założenia TSR:
Kluczowymi dla rozumienia Podejścia Skoncentrowanego na Rozwiązaniach jest kilka konstytuujących go założeń:

• Koncentracja na pozytywach, rozwiązaniach, teraźniejszości i przyszłości, kierunek terapii wyznacza nie problem, a potrzeby.

• Nie trzeba znać szczegółów dotyczących problemu, aby znaleźć rozwiązanie.

• Nigdy nie jest zawsze, zawsze są momenty, gdy najgorsza rzeczywistość wygląda trochę lepiej – wyjątki od problemu sugerują stosowne rozwiązania.

• Małe zmiany wywołują duże zmiany.

• Klienci są pełni zasobów potrzebnych do znalezienia rozwiązania.

• Klient jest ekspertem od swojego życia, czasami potrzebuje jednak wsparcia.

• Klienci znają stosowne rozwiązania, oni określają cele terapii.

• Opór nie jest użyteczną koncepcją w pracy -współpraca jest nieuchronna.

• Istnieje wiele sposobów spojrzenia na daną sytuację, żaden nie jest bardziej właściwy niż inne.

​

​

Filozofia centralna
Jak mawiają osoby praktykujące TSR prawdziwymi autorami tego podejścia, niezależnie od jego źródeł i korzeni wspomnianych uprzednio, są sami klienci. To od nich można nauczyć się zarówno tego, co jest pomocne w poszukiwaniu właściwych rozwiązań, jak również tego, co się nie sprawdza. Stąd najważniejsze założenia modelu TSR można sprowadzić do tzw. filozofii centralnej, której tezy odnoszą się nie tylko do terapeutów, ale także do samych klientów:

Jeśli coś DZIAŁA – rób tego więcej

Zasada ta wskazuje, że warto powtarzać te czynności i zachowania, co do których jesteśmy przekonani, że są pomocne i czynią różnicę.

Jeśli coś nie działa, nie rób tego więcej. RÓB COŚ INNEGO

Pomocna może być także świadomość i określenie tego, co nie działa. Warto zaprzestać robienia tego, co jest nieskuteczne i poszukać innego, choćby najprostszego rozwiązania, które coś zmieni w danej sytuacji. Chodzi o różnicę, która uczyni różnicę.

Jeśli coś się NIE ZEPSUŁO – NIE NAPRAWIAJ tego

Większość ludzi ma mylne przekonanie, że jeśli problem jest poważny i skomplikowany, to rozwiązanie również jest skomplikowane i trudne. Brzmi to logicznie, ale tak w rzeczywistości nie jest. TSR zakłada pewien minimalizm w działaniach pomocowych i podpowiada, aby nie komplikować sytuacji i zaczynać od najprostszych rozwiązań.

​

Jacek Szczepkowski

​